طراحی راه پله ساختمان در ظاهر یکی از راحت ترین و کم اهمیت ترین مراحل طراحی یک ساختمان است اما در واقع طراحی راه پله یکی از مهمترین و اصولی ترین موارد در زمان طراحی پلان یک ساختمان است چرا که جانمایی صحیح راه پله میتواند نقشه و پلان زیبایی را در یک ساختمان ایجاد نماید،در نتیجه طراحی راه پله ساختمان یکی از موارد تخصصی است که باید توسط تیم متخصص انجام شود.باید توجه داشته باشیم که علاوه بر پلان و نقشه یک ساختمان راه پله آن جزو موارد و محیط هایی است که هر بیننده ای در اولین دیدار ها به آن می رسد و امکان دارد فضای طراحی راه پله ساختمان به گونه ای باشد که از ادامه دیدن آن صرف نظر نماید در نتیجه ابعاد داشتن یک سرویس پله مناسب بسیار مهم و حیاتی می باشد.
ضوابط راه پله و آسانسور
ضوابط راه پله و آسانسور براساس قوانین ملی ساختمان تدوین و گرد آوری شده است که براساس آن تمام مواردی که در زمان طراحی و اجرای یک راه پله و آسانسور باید رعایت شود در آن به تفضیل گرد آوردی شده است و در زمان طراحی باید این ضوابط و مقررات رعایت شود.
با ادغام ضوابط معلولان و آسانسور و ایمنی و آتش نشانی در خصوص ضوابط پله ها و آسانسورهای مورد نیاز در پروژه های مسکونی به نتایج زیر می رسیم:
1. ابعاد داخلی باکس راه پله 240*480 سانتی متر می باشد. (در ضمن برای جلوگیری از دودکش شدن باکس راه پله، چشم پله نداشته باشد) 11.5 متر مربع.
2. ابعاد داخلی جعبه آسانسور 160*200 سانتی متر می باشد. 3 متر مربع
3. لابی جلوی آسانسور (پای جلوی آسانسور) 150*150 سانتی متر. 2.25 متر مربع
4. اگر در هر طبقه تا چهار واحد مسکونی داشته باشیم یک راه پله و آسانسور کافی است.
5. در صورت داشتن بیش از چهار واحد مسکونی در هر طبقه حداقل دو راه پله و آسانسور.
6. از نظر پله ارتفاع پله 17 سانتی متر، عرض کف 30 سانتی متر و دیوار دور باکس راه پله و جعبه آسانسور 20 سانتی متر می باشد.
حداقل مساحت راه پله و آسانسور
حداقل مساحت راه پله و آسانسور براساس متراژ ساختمان و محیط مورد نظر آن تعیین می شود و برای داشتن یک فضای مناسب بهتر آن است که مختصات ساختمان و متراژ و طبقات آن در نظر گرفته شود .به طور مثال یک آسانسور با کابین ۳ نفره برای یک برج ۱۰ طبقه مناسب نمی باشد. لذا تناسبات این چنینی در طراحی راه پله و آسانسور باید مدنظر گرفته شود.
استاندارد طول و عرض راه پله ساختمان
طول پله ها: به صورت استاندارد 18 سانتی متر است و گاهی اوقات تا 20 سانتی متر افزایش می یابد. اما اگر بیش از 20 سانتی متر باشد، عبور از آن می تواند سخت باشد.
عرض پله ها: حداقل عرض پله برای ساختمان با کاربری مسکونی 110 سانتی متر است. اگر ساختمان کمتر از 50 نفر ساکن دارد، عرض راه پله می تواند 90 سانتی متر باشد.
کف پله ها: باید حداقل 30 سانتی متر داشته باشد. پله های با ابعاد کمتر از 30 سانتی متر به راحتی می توانند باعث سقوط ساکنان ساختمان شوند.
حداقل عرض پاگرد راه پله
حداقل عرض پاگرد راه پله دارای استاندارهای خاصی است که به دلایل گوناگونی تصویب و اجرایی شده است و عدول از آن اصولا مانع اخذ مجوزهای پایان کار ساختمان میگردد در نتیجه رعایت حداقل عرض پاگرد راه پله بسیار مهم می باشد که در حال حاضر این عرض حداقل باید ۱۲۰ سانتی متر باشد که برای حمل اثاثیه منزل و موارد آتش نشانی ایجاد مشکل ننماید.در نتیجه در زمان طراحی را پله باید به ایجاد عرض مناسب پاگرد دقت کافی داشته باشد.
نحوه محاسبه راه پله
نحوه محاسبه راه پله یک امر کاملا تخصصی می باشد که براساس اختلاف ارتفاع بین طبقات انجام می شود. البته نوع پله نیز در این امر بسیار تاثیر گذار است و به طور مثال نحوه محاسبه پله های سه طرفه با پله های دو طرفه کاملا متفاوت می باشد در نتیجه این امر باید توسط تیم متخصص انجام شود تا نتیجه دقیقی را داشته باشد .
طراحی راه پله دوبلکس
طراحی راه پله دوبلکس بسیار دارای جذابیت است چرا که اصولا در مکان ها و ساختمان هایی ساخته می شود که سرویس پله به طور کامل در دسترس و دید افراد حاضر در مکان است لذا علاوه بر دقت در طراحی مهندسی ،به جذابیت بصری نیز نیاز دارد و هر چه طراحی پله دوبلکس جذاب تر باشد،جلوه خاص تر و زیبا تری به محل استقرار خود می دهد .برخی از انواع پله های دوبلکس شامل:
پله های معلق
پله های گرد
پله های سنگی
پله های چوبی
طراحی راه پله ساختمان مسکونی
طراحی راه پله ساختمان مسکونی همانطور که در بالاتر توضیح دادیم دارای ضوابط و قوانینی است که هر سازنده و طراحی باید آنها را رعایت نماید تا بتواند مراحل قانونی اتمام ساخت ساختمان خود را به اتمام برسانند ،در نتیجه رعایت همه ضوابط،مساحت و عرض متناسب،در طراحی راه پله ساختمان مسکونی لازم و ضروری می باشد.
طراحی راه پله ساختمان دو طبقه
طراحی راه پله ساختمان دو طبقه می تواند کمی متفاوت با برج ها و یا ساختمان های بلند باشد.چرا که هماهنگی نوع سبک طراحی راه پله و فضای داخلی و دکوراسیون داخلی ساختمان می تواند یکسان باشد،به طور مثال اگر سبک دکوراسیون داخلی منزل کلاسیک است به راحتی می توان با استفاده از متریال ها و طراحی های خاص فضای راه پله ساختمان را نیز به سمت سبک کلاسیک سوق داد.
انواع راه پله ساختمان دو طبقه
راه پله های ساختمان دو طبقه به دو صورت نصب می شوند. یا در محل نصب می شوند و یا پیش ساخته هستند. این پله ها می توانند از بتن، سنگ و یا آجر ساخته شوند. پله های داخلی ساختمان ها معمولاً از نوع درجا بوده و در اجرای فرم های خاص یا کمی پیچیده از تهیه قالب و بتن ریزی برای اجرای آنها استفاده می کنند.
در تمامی مراحل ساخت راه پله باید از مصالح مرغوب و بدون لغزندگی استفاده شود. این مواد همچنین باید مقاومت لازم را در برابر سوختن و آتش سوزی داشته باشند. طراحی راه پله ساختمان دو طبقه باید به گونه ای باشد که در هیچ جای راه پله مانعی وجود نداشته باشد و دسترسی به طبقه همکف و فضای باز وجود داشته باشد. تعداد پله های هر طبقه بستگی به ارتفاع کف تا کف دارد اما حداکثر تعداد پله در هر بال 12 عدد در نظر گرفته می شود. برای ساخت راه پله ساختمان دو طبقه می توان از راه پله گرد استفاده کرد.
اندازه راه پله ساختمان دو طبقه
اندازه راه پله ساختمان دو طبقه به این شکل است که عرض هر یک از پله ها از 100 تا 150 سانتی متر می باشد. این اندازه برای طبقات زیر همکف می تواند تا 90 سانتی متر باشد. حداقل مقدار 1 متر است که در صورت عدم رعایت ممکن است ساکنین هنگام عبور با مشکل مواجه شوند. ارتفاع مناسب هر پله برای راه پله ساختمان دو طبقه بین 17 تا 18.5 سانتی متر می باشد. حداقل اندازه پله ها از 30 تا 33 سانتی متر است. ارتفاع نرده محافظ در طراحی راه پله ساختمان دو طبقه حداقل 80 سانتی متر در نظر گرفته می شود.
راه پله داخل ساختمان کوچک
راه پله داخل ساختمان کوچک بسیار مهم است، خیلی مهم تر از آن چیزی که در ظاهر به نظر می رسد. در نحوه طراحی پله های فلزی باید دقت شود و این طرح را در عمل یا واقعیت به درستی و بدون نقص اجرا کرد. باید این را بدانیم که چه متریالی برای اجرای کار بهتر است. انتخاب یک سری عوامل در انتخاب جنس به کار رفته درراه پله، بسیار موثر است. به عنوان مثال باید دید که پس از نصب و اتمام کار چند نفر روزانه از آن استفاده می کنند؟
در راه پله داخل ساختمان کوچک، قدرت اصلی راه پله به قیمت دوام آن خواهد بود و در 10 سال آینده، آن راه پله افت کیفیت یا هزینه های نگهداری بالایی نخواهد داشت. زیرا ابعاد کوچک محیط این اجازه را نخواهد داد که 5-6 نفر همزمان از طریق پله ها رفت و آمد داشته باشند.
گروه معماری هادی کریمی با داشتن نیروی متخصص و تجربه کافی در زمینه طراحی و اجرای را پله آماده ارایه خدمات به افرادی است که نیازمند داشتن یک فضای خاص در ساختمان و محل زندگی خود هستند.